همه چیز درباره اسکولیوز یا انحنای ستون فقرات

اسکولیوز: انحراف ستون فقرات که سلامت را تهدید می‌کند

اسکولیوز، انحراف جانبی ستون فقرات است که به مرور زمان و در دوران رشد ایجاد می‌شود. این انحنا می‌تواند در هر قسمتی از ستون فقرات رخ دهد، اما بیشتر در ناحیه قفسه سینه (بین کتف‌ها) و کمر دیده می‌شود. اسکولیوز در بیشتر موارد بدون دلیل مشخصی (ایدیوپاتیک) رخ می‌دهد، اما می‌تواند ناشی از بیماری‌های مادرزادی، عفونت‌ها، آسیب‌های ستون فقرات یا بیماری‌های عصبی و عضلانی نیز باشد.

علائم اسکولیوز:

• شانه‌های ناهم‌سطح
• لگن‌های ناهم‌سطح
• برجستگی یک تیغه کتف بیشتر از دیگری
• قفسه سینه‌ای که به سمت بیرون یا داخل خم شده است
• درد کمر
• خستگی
• مشکلات تنفسی (در موارد شدید)

انواع اسکولیوز:

اسکولیوز بر اساس علت، زمان شروع و محل انحنا به انواع مختلفی طبقه‌بندی می‌شود. در ادامه به بررسی شایع‌ترین انواع اسکولیوز می‌پردازیم:

1. اسکولیوز ایدئوپاتیک:

• شایع‌ترین نوع اسکولیوز است که بدون دلیل مشخصی رخ می‌دهد.
• حدود 80 تا 90 درصد موارد اسکولیوز را شامل می‌شود.
• بیشتر در دختران بین 10 تا 15 سالگی دیده می‌شود.
• بر اساس سن شروع به سه دسته کودکی، نوجوانی و بلوغ تقسیم می‌شود.

2. اسکولیوز مادرزادی:

• ناشی از نقص در شکل‌گیری ستون فقرات قبل از تولد است.
• ممکن است در بدو تولد یا در اوایل کودکی آشکار شود.
• می‌تواند شدیدتر از اسکولیوز ایدئوپاتیک باشد.

3. اسکولیوز عصبی عضلانی:

• ناشی از بیماری‌های عصبی و عضلانی مانند دیستروفی عضلانی یا فلج مغزی است.
• در افراد مبتلا به این بیماری‌ها، به دلیل ضعف عضلات، ستون فقرات به مرور زمان خم می‌شود.
• این نوع اسکولیوز می‌تواند در هر سنی رخ دهد.

4. اسکولیوز اکتسابی:

• ناشی از آسیب‌ها، عفونت‌ها یا تومورهای ستون فقرات است.
• در هر سنی می‌تواند رخ دهد.
• معمولاً انحنای کمتری نسبت به سایر انواع اسکولیوز دارد.

5. اسکولیوز غیرساختاری:

• ناشی از ناهنجاری‌های عضلانی یا اسکلتی است.
• معمولاً انحنای خفیفی دارد و با خم شدن به سمت جلو از بین می‌رود.

تشخیص نوع اسکولیوز به پزشک در انتخاب روش درمانی مناسب کمک می‌کند.

تشخیص اسکولیوز:

معاینه فیزیکی و معاینات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، MRI یا سی تی اسکن برای تشخیص اسکولیوز استفاده می‌شود.

درمان اسکولیوز:

درمان اسکولیوز به شدت انحنا، سن فرد و نوع اسکولیوز بستگی دارد.

• مشاهده: در موارد خفیف اسکولیوز، ممکن است فقط نیاز به معاینات منظم برای بررسی پیشرفت انحنا باشد.
• بریس: بریس‌های مخصوصی برای جلوگیری از پیشرفت انحنا در کودکان و نوجوانان در حال رشد استفاده می‌شود.
• فیزیوتراپی: تمرینات فیزیوتراپی می‌تواند به تقویت عضلات و افزایش انعطاف‌پذیری ستون فقرات کمک کند.
• جراحی: در موارد شدید اسکولیوز که با روش‌های دیگر قابل درمان نیست، ممکن است جراحی لازم باشد.

پیشگیری از اسکولیوز:

در حال حاضر هیچ راه قطعی برای پیشگیری از اسکولیوز ایدئوپاتیک وجود ندارد. با این حال، معاینات منظم کودکان، به خصوص در خانواده‌هایی که سابقه اسکولیوز دارند، می‌تواند به تشخیص زودهنگام و درمان موثرتر این عارضه کمک کند.

در اینجا چند نکته دیگر در مورد درجه انحنای ستون فقرات در اسکولیوز آورده شده است:

• اسکولیوز خفیف (10 تا 25 درجه) معمولاً نیازی به درمان ندارد، اما باید به طور منظم توسط پزشک معاینه شود.
• در اسکولیوز متوسط ​​(26 تا 40 درجه)، ممکن است از بریس یا سایر روش‌های درمانی غیرجراحی برای جلوگیری از پیشرفت انحنا استفاده شود.
• در اسکولیوز شدید (41 تا 100 درجه) و خیلی شدید (بیش از 100 درجه)، معمولاً جراحی برای اصلاح انحنا ضروری است.
• حتی پس از درمان، افراد مبتلا به اسکولیوز باید به طور منظم توسط پزشک معاینه شوند تا از عدم پیشرفت مجدد انحنا اطمینان حاصل شود.

مضرات عدم درمان اسکولیوز:

در صورت عدم درمان، اسکولیوز می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی، درد مزمن کمر، ناتوانی و حتی در موارد شدید، مرگ شود.

با آگاهی از علائم و عوامل خطر اسکولیوز و مراجعه به موقع به پزشک، می‌توان این عارضه را به طور موثر درمان کرد و از بروز عواقب جدی آن پیشگیری کرد.