پوکی استخوان: علائم، راه‌های تشخیص و درمان

تایید شده توسط پزشک

فهرست مطلب پوکی استخوان: علائم، راه‌های تشخیص و درمان

پوکی استخوان: فروپاشی ساختاری استخوان‌ها

پوکی استخوان، اختلالی اسکلتی است که با کاهش تراکم استخوان و ضعف ساختار استخوانی مشخص می‌شود. این بیماری افراد را در معرض خطر شکستگی‌های استخوان، به ویژه در لگن، ستون فقرات و مچ دست قرار می‌دهد.

برای درک بهتر پوکی استخوان، دانستن ساختار طبیعی استخوان ضروری است.

استخوان از دو نوع بافت اصلی تشکیل شده است:

  • استخوان اسفنجی: این بافت متخلخل شبیه به اسفنج است و در داخل استخوان های بلند مانند لگن و ستون فقرات یافت می شود. استخوان اسفنجی حاوی مغز استخوان است که محل تولید سلول های خونی است.
  • استخوان کورتیکال: این بافت متراکم و سخت است و پوسته بیرونی استخوان ها را تشکیل می دهد. استخوان کورتیکال به استخوان ها استحکام و پشتیبانی می دهد.

دو نوع اصلی سلول در بازسازی استخوان نقش دارند:

  • استئوبلاست ها: این سلول ها استخوان جدید را می سازند.
  • استئوکلاست ها: این سلول ها استخوان قدیمی را تجزیه می کنند.

در افراد سالم، تعادل ظریفی بین استخوان سازی توسط استئوبلاست ها و استخوان شکنی توسط استئوکلاست ها وجود دارد. این تعادل به حفظ تراکم و استحکام استخوان کمک می کند.

با افزایش سن، این تعادل به هم می خورد و استخوان بیشتری از آنچه ساخته می شود، از بین می رود. این امر منجر به کاهش تراکم استخوان و در نهایت به پوکی استخوان می شود.

عوامل مختلفی می توانند در این عدم تعادل نقش داشته باشند، از جمله:

  • سن: با افزایش سن، فعالیت استئوبلاست ها کاهش می یابد و استخوان بیشتری از آنچه ساخته می شود، از بین می رود.
  • جنسیت: زنان بیشتر در معرض پوکی استخوان هستند زیرا استخوان های آنها به طور طبیعی نازک تر از مردان است و پس از یائسگی، سطح استروژن آنها کاهش می یابد. استروژن هورمونی است که به حفظ سلامت استخوان کمک می کند.
  • سابقه خانوادگی: سابقه خانوادگی پوکی استخوان خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
  • نژاد: افراد قفقازی و آسیایی بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
  • وضعیت های پزشکی: برخی از بیماری ها مانند آرتریت روماتوئید، بیماری سلیاک و دیابت نوع 1 می توانند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهند.
  • داروها: استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها می تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد.
  • سبک زندگی: سیگار کشیدن، مصرف زیاد الکل و کمبود فعالیت بدنی می تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد.
    • سیگار کشیدن: سیگار کشیدن به سلامت استخوان آسیب می رساند و خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می دهد.
    • مصرف زیاد الکل: مصرف زیاد الکل می تواند به سلامت استخوان آسیب برساند و خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد.
    • کمبود فعالیت بدنی: فعالیت بدنی برای حفظ سلامت استخوان ها ضروری است. افراد کم تحرک در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پوکی استخوان هستند.
    • رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی کم کلسیم و ویتامین D می تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد.

بخش‌هایی از بدن که بیشتر در معرض پوکی استخوان و شکستگی هستند عبارتند از:

  • لگن: استخوان لگن بزرگترین استخوان در بدن است و وزن کل بدن را تحمل می کند. پوکی استخوان لگن را ضعیف و شکننده می کند و آن را در معرض خطر شکستگی، به ویژه در افراد مسن قرار می دهد. شکستگی لگن می تواند ناتوان کننده و حتی تهدید کننده زندگی باشد.
  • ستون فقرات: ستون فقرات از 33 مهره تشکیل شده است که توسط دیسک های بین مهره ای از هم جدا شده اند. پوکی استخوان می تواند مهره ها را ضعیف کند و آنها را در معرض خطر شکستگی فشاری قرار دهد. شکستگی های فشاری می توانند باعث درد، از دست دادن قد و قوز کمر شوند.
  • مچ دست: مچ دست از هشت استخوان کوچک تشکیل شده است. پوکی استخوان می تواند این استخوان ها را ضعیف کند و آنها را در معرض خطر شکستگی، به ویژه در اثر افتادن قرار دهد. شکستگی مچ دست می تواند دردناک و ناتوان کننده باشد و ممکن است برای بهبودی به جراحی نیاز داشته باشد.
  • بازوها و پاها: پوکی استخوان می تواند استخوان های بازوها و پاها را نیز ضعیف کند و آنها را در معرض خطر شکستگی، به ویژه در اثر افتادن قرار دهد. شکستگی بازو یا پا می تواند دردناک و ناتوان کننده باشد و ممکن است برای بهبودی به جراحی نیاز داشته باشد.

پوکی استخوان یک بیماری جدی است، اما با اقدامات پیشگیرانه و درمانی می توان آن را کنترل کرد. با درک ساختار استخوان و عواملی که می توانند منجر به پوکی استخوان شوند، می توانید گام هایی برای محافظت از سلامت استخوان های خود در تمام طول زندگی خود بردارید.

برخی از علائم هشدار دهنده وجود دارد که ممکن است نشان دهنده پوکی استخوان باشد:

  • کاهش قد: ممکن است متوجه شوید که کوتاه تر شده اید.
  • قوز کمر: ستون فقرات شما ممکن است به سمت جلو خم شود.
  • درد کمر یا پشت: ممکن است در قسمت پایین کمر یا پشت خود احساس درد کنید.
  • آسانی در شکستگی استخوان: ممکن است با ضربه های جزئی یا بدون ضربه دچار شکستگی استخوان شوید.
  • از دست دادن توده عضلانی: پوکی استخوان می تواند منجر به ضعف و از دست دادن توده عضلانی شود.
  • خستگی: ممکن است احساس خستگی بیشتری کنید.
  • مشکل در خواب: ممکن است در به خواب رفتن یا خوابیدن در طول شب مشکل داشته باشید.

تشخیص پوکی استخوان:

پزشک شما می تواند پوکی استخوان را با معاینه فیزیکی و پرسش در مورد سابقه پزشکی و عوامل خطر شما تشخیص دهد.

آزمایشات زیر نیز ممکن است برای تأیید تشخیص و ارزیابی تراکم استخوان شما انجام شود:

  • اسکن DEXA (جذب اشعه ایکس دوگانه با انرژی کم): این دقیق ترین آزمایش برای اندازه گیری تراکم استخوان است.
  • آزمایش خون: آزمایش خون می تواند سطوح ویتامین D و سایر مواد معدنی مهم برای سلامت استخوان را بررسی کند.
  • آزمایش ادرار: آزمایش ادرار می تواند نشان دهد که آیا کلسیم یا سایر مواد معدنی از استخوان های شما خارج می شود یا خیر.

اگر نگران سلامت استخوان های خود هستید، با پزشک خود در مورد غربالگری پوکی استخوان صحبت کنید. غربالگری به ویژه برای زنان بالای 65 سال و مردان بالای 70 سال و همچنین افراد در معرض خطر پوکی استخوان مهم است.

تشخیص زودهنگام پوکی استخوان به شما امکان می دهد تا درمان را زودتر شروع کنید و خطر شکستگی را کاهش دهید.

درمان پوکی استخوان به طور کلی شامل موارد زیر است:

1. داروها:

  • داروهای ضد جذب استخوان: این داروها با کند کردن سرعت تجزیه استخوان توسط استئوکلاست ها به حفظ تراکم استخوان کمک می کنند. نمونه هایی از داروهای ضد جذب استخوان عبارتند از آلندرونات، ریسدرونات و بزیدوفوسفونات.
  • داروهای سازنده استخوان: این داروها با تحریک استئوبلاست ها برای ساخت استخوان جدید به افزایش تراکم استخوان کمک می کنند. نمونه هایی از داروهای سازنده استخوان عبارتند از تریپاراتید و روموزوسوماب.
  • هورمون درمانی: هورمون درمانی جایگزینی (HRT) می تواند به حفظ تراکم استخوان در زنان یائسه کمک کند.
  • منیزیم: منیزیم یک ماده معدنی مهم برای سلامت استخوان است. مکمل منیزیم ممکن است برای برخی از افراد مبتلا به پوکی استخوان مفید باشد.
  • ویتامین K: ویتامین K نقش مهمی در لخته شدن خون و سلامت استخوان دارد. مکمل ویتامین K ممکن است برای برخی از افراد مبتلا به پوکی استخوان مفید باشد.

2. تغییرات در سبک زندگی:

  • فعالیت بدنی: فعالیت بدنی منظم با تحمل وزن برای حفظ سلامت استخوان ها ضروری است. نمونه هایی از فعالیت های تحمل وزن عبارتند از پیاده روی، دویدن، رقص و وزنه برداری.
  • رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی شما باید سرشار از کلسیم و ویتامین D باشد که برای سلامت استخوان ضروری هستند. منابع خوب کلسیم عبارتند از لبنیات، سبزیجات برگ سبز و غذاهای غنی شده با کلسیم. منابع خوب ویتامین D عبارتند از ماهی های چرب، تخم مرغ و غذاهای غنی شده با ویتامین D.
  • ترک سیگار: سیگار کشیدن به سلامت استخوان آسیب می رساند و خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می دهد.
  • مصرف محدود الکل: مصرف زیاد الکل می تواند به سلامت استخوان آسیب برساند و خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهد.
  • جلوگیری از سقوط: سقوط یک عامل خطر شایع برای شکستگی استخوان در افراد مبتلا به پوکی استخوان است. برای جلوگیری از سقوط، اقداماتی مانند نصب میله های نگهدارنده در حمام و روشن کردن چراغ ها در شب انجام دهید.

3. جراحی:

در برخی موارد، ممکن است برای درمان شکستگی های ناشی از پوکی استخوان به جراحی نیاز باشد.

مهم است که با پزشک خود در مورد بهترین برنامه درمانی برای شما صحبت کنید. پزشک شما سابقه پزشکی، عوامل خطر و نیازهای فردی شما را در نظر می گیرد و یک برنامه درمانی متناسب با شما را طراحی می کند.

با درمان مناسب، می توانید پوکی استخوان را کنترل کرده و خطر شکستگی را کاهش دهید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *