بیرون زدگی دیسک: شرح کامل علل، علائم، تشخیص، درمان و پیشگیری
آناتومی ستون فقرات برای درک بهتر بیرون زدگی دیسک
ستون فقرات از استخوانهای کوچکی به نام مهره تشکیل شده است. دیسکهای بین مهرهای بین هر دو مهره قرار دارند و مانند بالشتک عمل میکنند و از مهرهها در برابر سایش و پارگی محافظت میکنند. فیبروآنولوس بخش داخلی دیسک است که از جنس ژل است. ریشههای عصبی از نخاع منشأ میگیرند و از بین مهرهها عبور میکنند تا به عضلات و اندامهای بدن پیام عصبی ارسال کنند.
علل بیرون زدگی دیسک
- افزایش سن: با افزایش سن، دیسکهای بین مهرهای فرسوده و ضعیفتر میشوند و احتمال پارگی آنها بیشتر میشود.
- حرکات ناگهانی: حرکات ناگهانی مانند بلند کردن اجسام سنگین یا چرخش ناگهانی کمر میتواند باعث پارگی دیسک شود.
- چاقی: چاقی فشار بیشتری بر ستون فقرات وارد میکند و میتواند خطر بیرون زدگی دیسک را افزایش دهد.
- سابقه خانوادگی: اگر سابقه خانوادگی بیرون زدگی دیسک دارید، خطر ابتلا به این عارضه در شما بیشتر است.
- آسیبدیدگی: آسیبدیدگیهای کمر، مانند تصادف یا سقوط، میتواند منجر به پارگی دیسک شود.
- وضعیت بدنی نامناسب: نشستن یا ایستادن نامناسب برای مدت طولانی میتواند فشار بیشتری بر ستون فقرات وارد کند و خطر بیرون زدگی دیسک را افزایش دهد.
پوزیشن نادرست خواب یکی از وضعیت های بدنی نامناسب :
رابطه مستقیمی بین پوزیشن خواب و بیرون زدگی دیسک کمر وجود ندارد. با این حال، خوابیدن در برخی از پوزیشنها میتواند فشار بیشتری بر ستون فقرات وارد کند و خطر ابتلا به این عارضه را افزایش دهد.
پوزیشنهای نامناسب برای خواب:
- خوابیدن روی شکم: این پوزیشن فشار زیادی را به گردن و کمر وارد میکند و میتواند منجر به درد و ناراحتی شود.
- خوابیدن به پهلو با بالش نامناسب: اگر از بالشی استفاده کنید که خیلی بلند یا خیلی کوتاه باشد، میتواند گردن و کمر شما را در وضعیت نامناسبی قرار دهد و به دیسکهای بین مهرهای فشار وارد کند.
- خوابیدن به پشت با بالش زیر زانو: این پوزیشن میتواند قوس طبیعی کمر را افزایش دهد و به دیسکهای بین مهرهای فشار وارد کند.
پوزیشنهای مناسب برای خواب:
- خوابیدن به پهلو با بالش بین زانوها: این پوزیشن ستون فقرات شما را در یک راستا قرار میدهد و فشار را از روی دیسکهای بین مهرهای کم میکند. برای راحتی بیشتر، میتوانید یک حوله کوچک را زیر کمر خود قرار دهید.
- خوابیدن به پشت با بالش زیر زانوها: این پوزیشن نیز میتواند برای افرادی که به دیسک کمر مبتلا هستند مناسب باشد. برای راحتی بیشتر، میتوانید یک بالش کوچک را زیر قوس کمر خود قرار دهید.
نکات کلی برای خوابیدن با دیسک کمر:
-
- از تشک و بالش مناسب استفاده کنید. تشک باید به اندازه کافی سفت باشد تا از ستون فقرات شما حمایت کند. بالش نیز باید به اندازه کافی بلند باشد تا سر و گردن شما را در یک راستا قرار دهد.
- قبل از خوابیدن، عضلات کمر و پاهای خود را گرم کنید.
- از حرکات ناگهانی هنگام خوابیدن خودداری کنید.
- اگر در طول شب از خواب بیدار شدید، سعی کنید به آرامی و بدون حرکت ناگهانی به پوزیشن دیگری بروید.
- در صورت احساس درد یا ناراحتی، از خواب بیدار شوید و چند دقیقه راه بروید یا حرکات کششی انجام دهید.
- حملات سرفه یا عطسه شدید: فشار ناگهانی ناشی از سرفه یا عطسه شدید میتواند در برخی افراد منجر به پارگی دیسک شود.
علائم بیرون زدگی دیسک
- درد شدید در کمر یا پاها: این درد ممکن است تیرکشنده، سوزش یا سوزن سوزنی باشد.
- بیحسی یا ضعف در پاها: ممکن است در یک یا هر دو پا احساس بیحسی یا ضعف کنید.
- گزگز یا مور مور شدن در پاها: این احساس ممکن است در یک یا هر دو پا احساس شود.
- مشکل در راه رفتن یا ایستادن: ممکن است در راه رفتن یا ایستادن به مدت طولانی دچار مشکل شوید.
- اختلال در عملکرد روده یا مثانه: در موارد شدید، بیرون زدگی دیسک ممکن است به اعصاب مثانه یا روده فشار وارد کند و باعث مشکل در کنترل این اندامها شود.
تشخیص بیرون زدگی دیسک
پزشک برای تشخیص بیرون زدگی دیسک، معاینه فیزیکی انجام میدهد و از شما میپرسد که چه علائمی دارید و چه سابقه پزشکی دارید. همچنین ممکن است از آزمایشهایی مانند MRI، سیتیاسکن یا الکترومیوگرافی (EMG) برای تأیید تشخیص استفاده کند.
درمان بیرون زدگی دیسک
درمان بیرون زدگی دیسک به شدت علائم بستگی دارد. برخی از روشهای درمانی عبارتند از:
- استراحت: استراحت به بدن شما فرصت میدهد تا دیسک کمر خود را ترمیم کند.
- دارو: داروهایی مانند مسکنها، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) و شل کنندههای عضلانی میتوانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی میتواند به تقویت عضلات کمر و افزایش انعطافپذیری شما کمک کند.
- تزریق: تزریقهایی مانند اپیدورال یا تزریق استروئید میتوانند به تسکین درد در کوتاه مدت کمک کنند.